WAT WE BEDOELEN ALS WE HET OVER INFLATIE HEBBEN

Blogs

Inflatie: ineens hoor je het woord overal. Het is tijden niet zo actueel geweest. Best logisch dus als je niet precies weet wat het betekent. Ben je onder de vijftig? Dan is de kans klein dat je je er ooit écht druk om hebt hoeven maken. In de meeste Europese landen was de inflatie al sinds begin jaren 90 geen punt van zorg meer. Dat is nu wel even anders.

Als je niet goed snapt waar iedereen zich nou zo druk om maakt, zit je hier goed. Dus lees gauw verder en ontdek waarom beleggers het zo benauwd krijgen van de inflatie.

Laten we bij het begin beginnen: wat is inflatie?

Simpel gezegd betekent inflatie dat de prijzen stijgen. Je hebt vast al eens gemerkt dat er elk jaar een hoop duurder wordt – van huizen en auto’s tot het biertje aan de toog. Als alles 2% duurder wordt, spreken economen van een inflatiecijfer van 2%.

Die 2% kies ik niet zomaar. Volgens economen is dit namelijk de ideale inflatie. Bij dit cijfer is de economie gezond genoeg dat mensen geld te besteden hebben, waardoor de prijzen omhooggaan, maar stijgen de prijzen niet zo snel dat een briefje van € 20 dat je ’s ochtends in je portemonnee stopt, ’s avonds niets meer waard is (tijdens een ernstige inflatiecrisis niet ondenkbaar).

Dus inflatie is niet per se iets slechts?

Zoals eerder gezegd is een beetje inflatie juist nodig om een markteconomie draaiende te houden. Zonder inflatie krijg je ‘deflatie’ (dalende prijzen), waar weer allerlei andere problemen aan kleven.

Maar als inflatie uit de klauwen loopt, wordt het problematisch. Dat gebeurt ook als de lonen niet meestijgen met de hogere prijzen. Want dan houden mensen te weinig geld over. En niet alleen voor die nieuwe iPhone waar jij op zit te azen. Bij gierende inflatie kunnen zelfs de dagelijkse boodschappen te duur worden.

Vervelend natuurlijk, maar goed nieuws voor de beurs, toch?

Ah, ik snap al waar je heen wilt: stijgende prijzen zijn toch gunstig voor bedrijven? Dat ligt helaas iets ingewikkelder, en wel om verschillende redenen.

Een voorbeeldje: olie. Op Stryk kun je traden in CFD’s op olie.

De olieprijzen zijn al het hele jaar aan de hoge kant. Zo wordt WTI verhandeld tussen de $ 80 en de $ 130 per vat. De olieprijs piekte vooral in maart, vanwege de Russische oorlog in Oekraïne, en lag tot juli boven de $ 100. Tussen juli en november bleef de WTI-koers schommelen tussen de $ 80 en $ 100. 

Vergeet niet dat resultaten uit het verleden geen garantie bieden voor de toekomst. En ook niet dat je een Stryk-demoaccount kunt aanmaken om zelf te ervaren of traden in CFD’s wat voor jou is.

Daarnaast gaan mensen op de centen letten als geld minder waard wordt. Afhankelijk van de ernst van de inflatie houden ze de hand op de knip als het gaat om een nieuwe auto, een Netflix-abonnement of zelfs een bezoek aan de kroeg. Dat betekent: minder omzet, minder winst en uiteindelijk dalende aandelenkoersen.

In het ergste geval komen we in een nog ernstigere situatie terecht: ‘stagflatie’. Dat wil zeggen dat de prijzen blijven stijgen terwijl de lonen dalen en de economie instort. En daar is uiteraard niemand bij gebaat.

Valt er iets aan te doen?

Als ik de gouden oplossing voor inflatie had, stond ik nu aan het hoofd van de Europese Centrale Bank. Maar volgens economen zijn er wel een paar manieren om de inflatie te beteugelen. Helaas zijn die meestal nadelig voor de markten.

Het belangrijkste wapen in het arsenaal van de centrale banken is de macht om de zogenaamde ‘rentevoet’ aan te passen. De rentevoet bepaalt wat het kost om geld te lenen. De rente bepaalt dus eigenlijk wat geld waard is. Een voorbeeldje: als je een lening van 100 euro afsluit tegen een rente van 1%, moet je de bank 101 euro terugbetalen. Maar bij een hogere rente ben je de bank meer verschuldigd. Er wordt dan ook wel gezegd dat geld meer kost.

Bij inflatie boven de eerdergenoemde 2% (waardoor het geld op je bankrekening minder waard wordt), verhogen de centrale banken de rentevoet (waardoor geld dus weer meer waard wordt). De bedoeling is dat er zo een evenwicht ontstaat en de prijzen stabiliseren.

Wat een opluchting… maar waar maakt iedereen zich dan zo druk om?

Bij een hogere rentevoet wordt ál het geleende geld duurder. Een hypotheek wordt duurder, net als alles wat je met je creditcard betaalt, het bedrag dat je wilde beleggen en het geld dat je bedrijf nodig had voor een uitbreiding van de bedrijfsactiviteiten.

Daardoor zit die geplande verhuizing er misschien niet meer in, kun je minder uitgeven en beleggen én kan je bedrijf die uitbreidingsplannen toch maar beter in de ijskast zetten. Met andere woorden: bedrijven maken minder winst en de economie krimpt.

Bovendien is de hogere rente soms niet genoeg om de oplopende inflatie een halt toe te roepen. Zoals nu: de Amerikaanse Fed en de Europese Centrale bank hebben de rente al een paar keer verhoogd, maar het enige gevolg is dat de consumentenprijzen nu iets langzamer stijgen (en wel degelijk nog steeds omhooggaan).

De volgende keer proberen we de oorzaak van de huidige inflatiecrisis te begrijpen en te voorspellen wat ons in de nabije toekomst te wachten staat. Houd ondertussen het nieuws over de inflatie in de gaten en probeer met de informatie uit dit artikel te begrijpen hoe die berichten van invloed kunnen zijn op de markten.